بسوی ظهور

بزرگترین خطر جامعه ی منتظر در آخرالزمان، قساوت قلب میباشد که اکثریت جامعه را در بر میگیرد و باعث نزول عذاب و پایان اجل امت پیامبر ص میگردد. لذا باید عوامل پیدایش قساوت را دانست تا به این بلا و سرطان در آخرالزمان مبتلا نشد و انسان منتظر از جرگه ی منتظران و صالحان و اهل نجات خارج نگردد.

عوامل قساوت قلب:

1.پرحرفی:

رسولُ اللَّهِ صلى الله علیه و آله: لا تُکثِرُوا الکلامَ بغَیرِ ذِکرِ اللَّهِ؛ فإنَّ کَثرَةَ الکلامِ بغَیرِ ذِکرِ اللَّهِ قَسوَةُ القَلبِ، إنّ أبعَدَ الناسِ مِن اللَّهِ القَلبُ القاسی.»[1]

در غیر از ذکر خدا، زیاده گویى نکنید؛ زیرا زیاده گویى در غیر ذکر خدا، موجب سختدلى مى‏شود و دورترین مردم از خدا، سختدل است.

امیرالمومنین در وصیتش به امام حسین علیهما السلام فرمودند:

«وَ مَنْ کَثُرَ کَلَامُهُ کَثُرَ خَطَؤُهُ‏ وَ مَنْ کَثُرَ خَطَؤُهُ قَلَّ حَیَاؤُهُ وَ مَنْ قَلَّ حَیَاؤُهُ قَلَّ وَرَعُهُ وَ مَنْ قَلَّ وَرَعُهُ مَاتَ قَلْبُهُ وَ مَنْ مَاتَ قَلْبُهُ دَخَلَ النَّار.»[2]

هر که حرفش زیاد است اشتباهش بسیار است، و هر که اشتباهش زیاد است شرمش کم است، هر که شرمش اندک است پرهیزگاریش اندک است، هر که پرهیزگاریش کم باشد دلش بمیرد، و هر که دلش بمیرد به دوزخ رود.

2.استماع لهو:

شنیدن سخنان بیهوده و گوش دادن به موسیقی

3.شکار از روی تفریح

4.رفت و آمد به دربار دولتمردان

عنه صلى الله علیه و آله: ثلاثةٌ یُقسِینَ القَلبَ: استِماعُ اللَّهوِ، وطَلَبُ الصَّیدِ، وإتیانُ بابِ السُّلطانِ.[3]

سه چیز دل را سخت مى‏کند: بیهوده شنوى، شکار کردن، و آمد و شد به دربار سلطان.

5.ترک عبادت و یاد خدا

صلى الله علیه و آله: تَرکُ العِبادَةِ یُقسی القَلبَ، تَرکُ الذِّکرِ یُمیتُ النَّفسَ.[4]

ترک عبادت، دل را سخت مى‏کند. رها کردن یاد خدا، جان را مى‏میراند.

6.ترک نماز جمعه سه هفته پیاپی

عنه صلى الله علیه و آله:  مَن تَرَکَ ثلاثَ جُمَعٍ تَهاوُناً بها طَبَعَ اللَّهُ على‏ قَلبِهِ.»[5]

هر که شرکت در سه نماز جمعه را از روى بى‏اعتنایى به آن ترک کند، خداوند بر دلش مُهر زند.

7.عدم یاد مرگ و آخرت

عیسى علیه السلام: إنّ الدابَّةَ إذا لم تُرتَکَبْ ولم تُمتَهَنْ وتُستَعمَلْ لَتَصعُبُ ویَتَغَیَّرُ خُلقُها، وکذلکَ القُلوبُ إذا لم تُرَقَّقْ بذِکرِ المَوتِ ویَتبَعُها دُؤوبُ العِبادَةِ تَقسُو وتَغلُظُ.[6]

ستور را هر گاه سوار نشوند و از آن بار و کار نکشند، سرکش و کج خلق مى‏شود. دلها نیز چنین‏اند، هر گاه با یاد مرگ نرم نشوند و عبادت مداوم آنها را به رنج نیفکند، سخت و سنگ مى‏شوند.

8.آرزوی طولانی نسبت به امور مادی

الکافی: فیما ناجَى اللَّهُ عَزَّوجلَّ بهِ موسى‏ علیه السلام:

یا موسى‏، لا تُطَوِّلْ فی الدُّنیا أملَکَ فَیَقسُوَ قَلبُکَ، والقاسی القَلبِ مِنّی بَعیدٌ.[7]

از نجواهاى خداوند عزّوجلّ با موسى علیه السلام این بود که: اى موسى! در دنیا آرزوى خود را دراز مگردان، که دلت سخت مى‏شود و سخت دل از من دور است.

آرزوی دراز یعنی انسان بپندارد مرگ با او فاصله دارد و آخرت را فراموش کند و به دنبال رسیدن به آرزوهای مادی عمر خود را تباه کند.

9.کثرت گناه

الإمامُ علیٌّ علیه السلام: ماجَفَّتِ الدُّموعُ إلّالِقَسوةِ القُلوبِ، وما قَسَتِ القُلوبُ إلّالکَثرَةِ الذُّنوبِ.[8]

اشکها نخشکید مگر به سبب سخت شدن دلها و دلها سخت نشد مگر به سبب فزونى گناهان.

10.دور دیدن اجل:

عنه علیه السلام: لا یَطولَنَّ علَیکُمُ الأمدُ فَتَقسُوَ قُلوبُکُم.[9]

نقطه پایان زندگى [مرگ‏] را دور و دراز نبینید، که دلهایتان سخت مى‏شود.

دو نوع اجل داریم: یکی اجل فردی و دوم اجل جمعی مربوط به امت پیامبر ص در زمان ظهور حضرت حجت عج. فراموشی اجل شخصی و جمعی هر دو باعث قساوت میشود که در آیه 16 سوره حدید و توقیع حضرت به علی بن محمد سمری به آن پرداخته شد.

بزرگترین آسیب و انحراف در آخرالزمان که منشأ سایر انحرافات است قساوت قلب است که علت آن، طولانی دیدن زمان  غیبت و تأخیر در ظهور و فراموشی این نکته که امت پیامبر اجل محتومی دارد که با ظهور حضرت، اجل امت تمام میشود و تمام منحرفین هلاک میگردند و فقط صالحان وارث زمین میگردند. رجوع کنید به مطالب  بسوی ظهور در وبلاگ.

منظور از دور دیدن اجل و آرزوی طولانی این است که انسان فکر کند امروز ظهور و یا مرگش احتمال وقوع نداشته باشد و حالا حالاها وقت توبه و عمل صالح دارد. لذا در توبه و بازگشت تأخیر میکند و امروز و فردا میکند تا اینکه دچار کثرت گناه و در نتیجه قساوت قلب میگردد.

به همین دلیل در روایات فرمودند: صبح و شام، توقع ظهور و یا مرگ داشته باشید تا انسان دچار غفلت نشود و دچار معصیت نگردد. لذا مهم ترین وظیفه و عبادت، انتظار فرج هست بطور شبانه روزی.

گذشت زمان طولانى بر دلها بدون توجه به خدا و تعالیم آسمانى، زمینه قساوت قلب:

«أَ لَمْ یَأْنِ لِلَّذِینَ آمَنُوا أَنْ تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِکْرِ اللَّهِ وَ ما نَزَلَ مِنَ الْحَقِّ وَ لا یَکُونُوا کَالَّذِینَ أُوتُوا الْکِتابَ مِنْ قَبْلُ فَطالَ عَلَیْهِمُ الْأَمَدُ فَقَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَ کَثِیرٌ مِنْهُمْ فاسِقُونَ.»[10]

عنه علیه السلام: مَن یَأمُلْ أن یَعیشَ غَداً فإنّهُ یَأمُلُ أن یَعیشَ أبَداً، ومَن یَأمُلْ أن یَعیشَ أبَداً یَقسُو قَلبُهُ ویَرغَبُ فی دُنیا.»[11]

کسى که امید داشته باشد فردا زنده است، به زندگى همیشگى امید بسته است و کسى که به زندگى همیشگى امید داشته باشد، دلش سخت مى‏شود و به دنیا راغب مى‏گردد.

11.ثروت:

عنه علیه السلام: إنّ کَثرَةَ المالِ مَفسَدَةٌ للدِّینِ، مَقساةٌ لِلقلوبِ.[12]

بسیارى مال و ثروت، مایه تباهى دین و سختى دل است.

12.نظر به بخیل

عنه علیه السلام: النَّظَرُ إلَى البَخیلِ یُقسی القَلبَ.[13]

نگاه کردن به شخص بخیل، دل را سخت مى‏گرداند.

13.ریختن خاک روی قبر فامیل نزدیک

الإمامُ الصّادقُ علیه السلام: أنهاکُم أن تَطرَحُوا التُّرابَ على‏ ذَوی الأرحامِ؛ فإنّ ذلکَ یُورِثُ القَسوَةَ فی القَلبِ، ومَن قَسا قَلبُهُ بَعُدَ مِن رَبِّهِ.[14]

شما را از ریختن خاک روى [جنازه‏] خویشاوندانتان نهى مى‏کنم؛ زیرا این کار، سختدلى به بار مى‏آورد و هر که دلش سخت گردد، از پروردگارش دور مى‏شود.

14.نقض میثاق الهی

وَ لَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِیثاقَ بَنِی إِسْرائِیلَ وَ بَعَثْنا مِنْهُمُ اثْنَیْ عَشَرَ نَقِیباً وَ قالَ اللَّهُ إِنِّی مَعَکُمْ لَئِنْ أَقَمْتُمُ الصَّلاةَ وَ آتَیْتُمُ الزَّکاةَ وَ آمَنْتُمْ بِرُسُلِی وَ عَزَّرْتُمُوهُمْ وَ أَقْرَضْتُمُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً لَأُکَفِّرَنَّ عَنْکُمْ سَیِّئاتِکُمْ وَ لَأُدْخِلَنَّکُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ فَمَنْ کَفَرَ بَعْدَ ذلِکَ مِنْکُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَواءَ السَّبِیلِ»

و به تحقیق خداوند از بنى ‏اسرائیل پیمان گرفت، و از میان آنان دوازده سرپرست (براى دوازده طایفه) برانگیختیم، و خداوند (به آنان) فرمود: من با شمایم، اگر نماز به پا دارید و زکات بپردازید و به پیامبرانم ایمان آورده و یارى‏ شان کنید وبه خداوند قرض نیکو دهید، قطعاً گناهانتان را مى ‏پوشانم و شما را به باغ‏هایى وارد مى‏ کنم که نهرها زیر (درختان) آن جارى است. پس از این، هر کس از شما کافر شود، به راستى از راه راست منحرف گشته است.

فَبِما نَقْضِهِمْ مِیثاقَهُمْ لَعَنَّاهُمْ وَ جَعَلْنا قُلُوبَهُمْ قاسِیَةً یُحَرِّفُونَ الْکَلِمَ عَنْ مَواضِعِهِ وَ نَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُکِّرُوا بِهِ وَ لا تَزالُ تَطَّلِعُ عَلى‏ خائِنَةٍ مِنْهُمْ إِلَّا قَلِیلًا مِنْهُمْ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اصْفَحْ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ»[15]

پس (بنى ‏اسرائیل را) به خاطر شکستن پیمانشان لعنت کردیم (و از رحمت خویش دور ساختیم) و دل‏هایشان را سخت گردانیدیم. آنان کلمات (الهى) را از جایگاه‏هاى خود تحریف مى ‏کنند و بخشى از آنچه را به آنان تذکّر داده شده بود فراموش کردند، و تو همواره بر خیانتى از آنان آگاه مى ‏شوى (هر روز توطئه و خیانتى تازه دارند) مگر اندکى از ایشان (که سنگدل و تحریف‏گر و خائن نیستند). پس، از آنان درگذر و از لغزش‏ هایشان چشم بپوش. همانا خداوند نیکوکاران را دوست مى‏ دارد.

میثاق بنی اسرائیل با خدا : یاری دین بوسیله ی اقامه نماز، پرداخت زکات، ایمان و نصرت جانشینان پیامبر و رهبران الهی، انفاق اموال در مسیر یاری رهبر الهی.

میثاق  و تعهد خدا : نصرت و همراهی بنی اسرائیل در حیات دنیوی و اخروی

بنی اسراییل بخاطر عدم انجام این امور دچار قساوت قلب گردیدند و امت پیامبر اسلام نیز به همین علت، دچار قساوت قلب گردیده اند.